سنجش دین داری و معنویت در پژوهش های مربوط به سلامت

دین یکی از عمیق ترین جنبه های به شدّت شخصی زندگی انسان است که برخی از مهم ترین مسائل اسرارآمیز و وصف ناپذیرترین تجربه های بشر را دربر می گیرد. پس عجیب نیست اگر سنجش دین داری یا معنویت کاری دشوار است. عنوان یکی از جدیدترین سرمقاله های مجله غده شناسی روانی3 مربوط به این موضوع, بجا چنین انتخاب شده است: (آیا می توان پرتو خورشید را با خط کش اندازه گیری کرد؟) (lederberg & fitchett, 1999). متخصصان امر سلامت باید بدون این که پرتو خورشید را از نظر دور بدارند, همچنان در روش شناختی صحیح تکیه گاه محکمی داشته باشند; و این کار آسانی نیست. با این حال, محققان حوزه دین, در چند دهه گذشته ابزارهای زیادی برای سنجش جنبه های مختلف دین داری و معنویت بوجود آورده اند. متأسفانه, بسیاری از متخصّصان سلامت از این راه حل های ابتکاری مطّلع نیستند; و نتیجه این وضعیت, پرداختن به مقداری کارهای زائد است (hill & hood, 1999). بررسی های متعددی که اخیراً ارائه شده است, می تواند به آشنایی بیشتر پژوهشگران حوزه سلامت با این ابزارها و مرحله کنونی پیشرفت آن ها کمک نماید (به عنوان مثال, مؤسسه فتزر/مؤسسه ملّی سالمندی,1999; gorsuch & miller, 1999; hill & hood, 1999). با این حال ,علائق و محدودیت های پژوهشگران سلامت همواره با علائق و محدودیّت های محقّقان دین که در حوزه های دیگری فعالیت می کنند, یکسان نیست. ما در این نوشته, به بررسی چند شاخص کمّی که بویژه برای استفاده در زمینه های مربوط به سلامت مناسب است می پردازیم. چیربَن [در (ارزیابی علائق دینی و معنوی در روان درمانی) که در همین شماره نقدونظر آمده است] سنجش کیفی در روان درمانی را مورد بحث قرار می دهد.